رادیوتراپی

رادیوتراپی یا پرتودرمانی شاخه‌ای از پزشکی است که از پرتو‌های یونیزان برای درمان سرطان استفاده می‌کند. رادیوتراپی نقش مهم و غیر جانبی در درمان بیماری‌های نئوپلاستیک هم از نظر کنترل بیماری برای حصول بهبودی کامل و هم از نظر کنترل علائم با هدف کنترل و کاهش علائم مرتبط با بیماری دارد. رادیوتراپی را می‌توان به‌تنهایی به‌عنوان یک درمان انحصاری یا در ترکیب با جراحی، شیمی درمانی، هورمون‌درمانی استفاده کرد. یکی از مهم‌ترین مواردی که باید برای رادیوتراپی در نظر بگیرید این است که تحت‌نظر چه پزشکی و در کجا صورت می‌گیرد. در این راهنما انواع پرتودرمانی، نحوه انجام آن، عوارض جانبی و تمام نکاتی که لازم است بدانید قرار داده شده ‌است. 

رادیوتراپی یا پرتودرمانی چیست؟

رادیوتراپی یا پرتودرمانی یک درمان موضعی، غیرتهاجمی و بدون درد است که بیشتر به‌صورت سرپایی انجام می‌شود و می‌تواند با استفاده از پرتو‌های پرانرژی به نام پرتو‌های یونیزان باعث نکروز یا مرگ سلول‌های تومور شود. تخمین زده می‌شود که حدود 60 درصد از بیماران سرطانی در طول درمان حداقل یک دوره رادیوتراپی را انجام می‌دهند. رادیوتراپی اغلب با درمان‌های دیگر، مانند جراحی یا شیمی درمانی همراه است.
به طور کلی، رادیوتراپی از اشعه ایکس استفاده می‌کند که برای مدت طولانی حدود یک قرن در پزشکی مورد استفاده قرار گرفته است و از آن زمان تاکنون هم برای اهداف تشخیصی مانند رادیوگرافی و هم برای درمان استفاده می‌شود. 

نحوه انجام براکی‌تراپی

در براکی‌تراپی بینابینی، یک جراحی کوچک برای قراردادن پروب‌های کوچک فلز رادیواکتیو (مانند سوزن‌ها یا میله‌های کوچک) در تومور انجام می‌شود. در براکی‌تراپی داخل حفره‌ای، مواد رادیواکتیو را می‌توان از طریق دستگاهی به شکل یک لوله پلاستیکی نازک به نام کاتتر یا اپلیکاتور وارد کرد که در یک حفره طبیعی قرار می‌گیرد. برای درمان ملانوم یووئال، پلاک رادیواکتیو مطابق با تومور با روش جراحی وارد می‌شود و برای مدت‌زمان لازم برای انتشار دوز تشعشع تعیین شده در محل باقی می‌ماند.
طول مدت بستری با توجه به درمان متفاوت است. بسته به نوع منبع رادیواکتیو و محل درمان ممکن است بی‌حسی موضعی سبک یا حتی بیهوشی عمومی انجام شود. منبع برای مدت معینی در داخل بدن باقی می‌ماند. در برخی درمان‌ها فقط برای چند دقیقه، در برخی دیگر برای چند روز (بستگی به فعالیت منبع و دوز مورد نیاز برای تومور خاص دارد).